تشخیص زعفران اصل از زعفران تقلبی یکی از چالش‌هایی است که خریداران زعفران هنگام خرید با آن مواجه می‌شوند. ما در این مطلب قصد داریم شما را با انواع تقلب در زعفران و نکات مهم در خرید زعفران اصل آشنا نموده و از شما یک خریدار زعفران حرفه‌ای بسازیم! ?
تشخیص زعفران اصل از تقلبی
در ابتدا بهتر است توصیفی از سرگل زعفران داشته باشیم. به طور عام در منطقه خراسان به قسمت مفید و قرمز رنگ زعفران سرگل می گویند. اما در واقع در تجارت تعاریف مختلفی برای انواع مختلف قسمت قرمز رنگ زعفران وجود دارد. به ترتیب کیفیت و قیمت عبارتند از: زعفران سوپر نگین، زعفران نگین، زعفران شبه نگین (سرگل ممتاز)، زعفران پوشال، سفیدی (خامه زعفران) و زردی (پرچم زعفران)
تعاریف این قسمتها را در این مطلب بخوانید:
حال که دانستیم مقصود از قسمت های مختلف زعفران چیست به ترتیب سلامت به انواع تقلبات رایج در فروش زعفران و نکات مهم در خرید زعفران اصل می‌پردازیم.
1- کم فروشی زعفران :
هنگام خرید زعفران از مغازه ها توجه داشته باشید که زعفران بایستی با ترازو های مخصوص و با دقتی حداقل در حدود صدم گرم وزن شود. پس چنانچه ترازوی دیگری هنگام توزین زعفران استفاده شود، صحیح نیست. و از آنجایی که این ترازوهاحساس هستند، باد کولر و سایر عوامل می‌توانند بر روی وزن تاثیر بگذارند
زعفران باید به صورت خالص و بدون پلاستیک وزن شود. (قیمت ظرف جداگانه محاسبه گردد)
وزن یک مثقال زعفران به صورت دقیق برابر است با ۴.۶۰۸ گرم ( و نه ۴.۵ و یا ۴.۲ گرم)
2- مخلوط نمودن زعفران :
زعفران ها از کشاورزها و اشخاص مختلفی به زعفران فروشی ها ارسال می شوند بنابراین مخلوط نمودن زعفرانهای اشخاص مختلف امری بدیهی و دارای توجیه است، هرچند که توصیه نمی‌شود. اما مخلوط نمودن زعفران با کیفیت و بی کیفیت شایسته نیست. بسیار اتفاق می افتدکه زعفران سوپر نگین با زعفران نگین به عنوان زعفران سوپرنگین ، و یا زعفران نگین با زعفران شبه نگین ( و پوشال کم دُم) مخلوط و به قیمت زعفران نگین فروخته می شود. و یا اینکه زعفران امسالی و پارسالی با یکدیگر مخلوط و به عنوان زعفران تازه امسالی به فروش می رسند.
در این مورد تشخیص زعفران اصل از تقلبی گاهی بسیار مشکل است و یا حتی غیر ممکن، اما هنگام خرید زعفران مقداری از آن را بردارید و آرام آرام بر کف دست دیگر بریزید. یکنواختی زعفران و یک رنگ بودن و یکدست بودن آن می‌‌تواند تا حدودی خاطر ما را از این بابت آسوده نماید. زعفران پارسالی معمولاً تیره تر هستند و بوی ماندگی می‌دهد.
3- صاف و تخت نمودن زعفران :
همانطور که قبلاً در مطلب خواندیم، زعفران سوپر نگین، کلاً از گل بسیار مرغوب با کلاله‌های درشت حاصل میشود. اما برخی هنگام خشک کردن زعفران نگین، آن را به روشهای مختلفی صاف و تخت (به اصطلاح اُتو) می‌نمایند. این کار باعث میشود که کلاله قطورتر به نظر برسد و آن را به عنوان زعفران سوپر نگین به فروش میرسانند. قابل ذکر است که این عمل از رنگدهی می‌کاهد.
تشخیص این تقلب زعفرانی خیلی سخت نیست، با چرخاندن کلاله زعفران می‌بینیم که از یک زاویه پهن و از زاویه دیگر نازک است. فلذا این زعفران در اصل نگین است هرچند که همچون سوپرنگین شکیل است.
4- دادن رطوبت و چربی به زعفران :
گاهی اوقات برای سنگین نمودن زعفران و یا مخفی نمودن گرد های زعفران از اسپری آب و یا روغن استفاده می گردد.
برای تشخیص این قضیه می توان مقدار اندکی از زعفران را بین دو انگشت و یا لای دو کاغذ گرفت و آرام مالید. زعفران خشک بایستی خرد شود واثر چربی از خود باقی نگذارد.
5- اسپری آب قند، آب نمک، نوشابه، آب عسل و مشابه آن :
این تقلب نیز به منظور افزودن وزن زعفران استفاده می شود.
در این مورد برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی کافیست مقداری از آن را با دندان های جلو جویده و با نوک زبان مزه کنید. مزه زعفران اصل اندکی تلخ است، بنابراین اگر زعفران مورد نظر ما شیرین، شور و یا طعم دیگری داشت، به احتمال زیاد این تقلب در آن صورت گرفته است.
6- بخار دادن به زعفران :
بسیار دیده شده است که زعفران پوشال تازه را اندکی بخار داده و سپس خشک نموده اند و با این کار قسمت های سفید انتهای کلاله زعفران رنگ گرفته و به قرمز نزدیک می شود. و یا اینکه قسمت سفیدی زعفران را با رنگ طبیعی زعفران قرمز نموده‌اند.
برای تشخیص این تقلب کافی است از نزدیک به رشته های زعفران نگاه کنیم، اگر انتهای رشته ها به هم چسبیده باشد و دُم نارنجی رنگی به آن متصل باشد به احتمال زیاد این تقلب در آن صورت گرفته است (و یا زعفران باران زده و سرما زده بوده است). ضمن این که سر کلاله های قرمز زعفران باید حالت شیپور مانند داشته باشد. این تقلب از بوی خوش زعفران می‌کاهد و این زعفران رنگدهی پایینی دارد. این قسمتها پس از حدود 5 دقیقه از دم نمودن با آب جوش، سفید می‌شوند.
7- مخلوط نمودن گیاهان و چیزهای دیگر با زعفران :
بسیار اتفاق می افتد که کاکل ذرت، گل کاجیره (یا همان گلرنگ)، گوشت گاو رشته شده و غیره را با رنگ زعفران و یا حتی رنگهای مصنوعی (همچون تارتازین) رنگ نموده و با زعفران مخلوط نمایند.
برای تشخیص این زعفران تقلبی از نزدیک به آن نگاه کنید. همانطور که قبلاً گفته شد که کلاله های قرمز زعفران باید شیپوری شکل باشند. بوی مخصوص زعفران باید از آن به مشام برسد و اندکی تلخ باشد. و همانطور که در مورد ۶ گفته شد، این زعفران ها نیز پس از حدود ۵ الی ۱۵ دقیقه از دم کردن با آب جوش به رنگ سفید در می‌آیند.
زعفران اصل سرعت رنگ دهی پایین دارد و معمولاً پس از خرد شدن شروع به رنگ دهی بیشتر می‌کند.
در این مطلب ما با انواع تقلب در زعفران و روش تشخیص زعفران اصل از زعفران تقلبی آشنا شدیم. ناگفته نماند که تمامی این روشهای تشخیصی به تجربه و دقت افراد بستگی دارد و بهترین روش برای تشخیص زعفران اصل از زعفران تقلبی فقط و فقط آزمایشگاه می باشد.
هنگام خرید زعفران دقت کنید. بازارهای شلوغ اطراف اماکن مذهبی لزوماً محل مناسبی برای خرید زعفران نیستند. زعفران را از فروشنده مطمئن و با انصاف خریداری نمایید. حتی الامکان زعفران خرد شده و پودر زعفران نخرید مگر آنکه از فروشنده اطمینان کامل داشته باشید. و اینکه گول قیمت بالای زعفران را نخورید، هر چیزی حدی دارد!
نکات مهم در خرید زعفران اصل:
1- ظاهر شیپور مانند
2- رنگ قرمز جذاب
3- عطر مخصوص
4- طعم تلخ
5- سرعت رنگ دهی پایین
ما در زرین ثمر زعفران های اصل و با کیفیت بالا را برای مصرف خانگی شما خریداران محترم عرضه می‌نماییم. شما عزیزان میتوانید با اطمینان خاطراز اصالت و قیمت این زعفران ها از فروشگاه ما خرید نمایید. منتظر پیشنهادها و انتقادات شما در خصوص این مطلب و محصولاتمان هستیم.